Sự phát triển nhanh chóng của hệ sinh thái tiền điện tử đang thu hút ngày càng nhiều nhà đầu tư truyền thống, đặc biệt là những người đầu tư tổ chức. Việc chấp thuận chính thức và niêm yết ETF Bitcoin Spot của Mỹ vào đầu năm 2024 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình biến đổi của tài sản tiền điện tử thành tài sản chính thống. Bên cạnh ETF, các quỹ tin cậy tiền điện tử cũng đang cung cấp cho nhà đầu tư một cách mới để tham gia vào thị trường tiền điện tử mà không cần phải trực tiếp nắm giữ hoặc quản lý tiền điện tử.

Bài viết này sẽ bắt đầu bằng cách giải thích định nghĩa, đặc điểm và lợi ích của quỹ tin cậy tiền điện tử. Sau đó, nó sẽ xem xét phân phối toàn cầu hiện tại của các quỹ tin cậy tiền điện tử nổi tiếng, bao gồm Grayscale, BlackRock, Bitwise và những người khác, và tóm tắt các xu hướng phát triển tiềm năng để tham khảo của người dùng.

Tổng quan về Quỹ Tin cậy Tiền điện tử

Quỹ tin tưởng tiền điện tử được quản lý bởi các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp. Chúng tạo ra lợi nhuận bằng cách mua và giữ một hoặc nhiều loại tiền điện tử, như Bitcoin (BTC) hoặc Ethereum (ETH). Là một công cụ đầu tư, nhà đầu tư có thể đầu tư gián tiếp vào tiền điện tử bằng cách mua cổ phần của những quỹ tin tưởng này, mà không cần phải giữ trực tiếp hoặc quản lý tài sản số của họ. Thông thường, những quỹ tin tưởng này phải tuân thủ các yêu cầu quản lý tài chính nghiêm ngặt, tính phí quản lý và thường xuyên công bố công khai danh mục đầu tư của họ.

Quỹ tin cậy tiền điện tử chủ yếu nhắm đến:

• Nhà đầu tư tổ chức truyền thống
• Nhà đầu tư không quen với công nghệ tiền điện tử
• Cá nhân hoặc tổ chức muốn đầu tư vào tiền điện tử thông qua một kênh được quy định và tuân thủ luật pháp.

So với việc mua tiền điện tử trực tiếp, quỹ tin cậy tiền điện tử mang lại những lợi ích sau:

1. Tiện lợi: Nhà đầu tư không cần quản lý ví tiền điện tử trực tiếp hoặc xử lý các vấn đề kỹ thuật phức tạp.
2. Chuyên nghiệp: Việc lưu trữ, quản lý và đầu tư tài sản tiền điện tử được các cơ sở chuyên nghiệp xử lý.
3. Đa dạng: Một số quỹ tin cậy cung cấp một danh mục đầu tư đa dạng của các tài sản tiền điện tử khác nhau, giúp phân tán rủi ro.
4. Tuân thủ: Nhiều quỹ tin cậy tiền điện tử phải tuân theo các quy định tài chính truyền thống, nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của nhà đầu tư.

Tuy nhiên, quỹ tin cậy tiền điện tử cũng không thiếu nhược điểm của họ. Một số thách thức mà họ đang phải đối mặt bao gồm:

1. Phí cao: Các quỹ tin cậy thường tính phí quản lý, điều này có thể làm giảm sự hấp dẫn của họ đối với các nhà đầu tư trong dài hạn.
2. Biến động thị trường: Với sự biến động đáng kể trên thị trường tiền điện tử, việc quản lý rủi ro trở nên khó khăn hơn, điều này cũng có thể ảnh hưởng đến sự tự tin của nhà đầu tư.
3. Rủi ro thanh khoản: Một số quỹ tin cậy có thể có thanh khoản thấp hơn, có nghĩa là nhà đầu tư có thể phải đối mặt với sự trì hoãn hoặc các rủi ro khác khi rút vốn đầu tư của họ.
4. Không Chắc Chắn Về Quy Định: Với các quốc gia và khu vực khác nhau áp dụng các phương pháp quản lý tiền điện tử khác nhau, những quy định này có thể ảnh hưởng đến việc vận hành và quản lý quỹ tin cậy vào bất kỳ thời điểm nào.

Quỹ tin cậy so với ETFs

Cả quỹ đầu tư và ETF đều là công cụ đầu tư giúp nhà đầu tư tham gia vào thị trường. Mặc dù họ có một số điểm tương đồng, nhưng có sự khác biệt đáng kể về cấu trúc, quản lý và phương pháp giao dịch của họ.

Một Quỹ ETF (Quỹ giao dịch trên sàn) là một quỹ đầu tư được giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán giống như một cổ phiếu, thường theo dõi hiệu suất của một chỉ số thị trường, ngành hoặc tài sản cụ thể. Ngược lại, một quỹ tín thác có thể là một quỹ đóng hoặc mở, thường được quản lý bởi các chuyên gia. Những điểm khác biệt chính giữa hai loại này là:

1. Cấu trúc: ETFs thông thường là cở cấp mở, có nghĩa là số lượng cổ phiếu quỹ có thể được tạo ra hoặc đổi trả dựa trên nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, hầu hết các quỹ tin cậy truyền thống là cở cấp đóng, với một số lượng cố định cổ phiếu.
2. Phương pháp giao dịch: ETF có thể được mua bán trong suốt ngày giao dịch trên sàn giao dịch chứng khoán, tương tự như cổ phiếu. Ngược lại, các quỹ tin cậy truyền thống thường giao dịch thông qua quầy mua bán ngoại tuyến (OTC), mặc dù một số quỹ tin cậy kín có thể được giao dịch trên các sàn giao dịch.
3. Cấu trúc chi phí: Thường thì các quỹ ETF có chi phí thấp hơn, đặc biệt là các quỹ ETF theo dõi chỉ số. Trong khi đó, các quỹ tin cậy có thể tính phí quản lý cao hơn và các chi phí liên quan khác.
4. Sự minh bạch: ETFs thông thường tiết lộ danh mục đầu tư hàng ngày, cung cấp sự minh bạch cao hơn. Tuy nhiên, các quỹ tin cậy truyền thống có thể có tần suất tiết lộ thông tin thấp hơn.

Đáng chú ý rằng trên thị trường tiền điện tử hiện nay, ranh giới giữa các quỹ ETF tiền điện tử và các sản phẩm quỹ tin cậy tiền điện tử có thể không rõ ràng. Một số sản phẩm được gọi là “quỹ tin cậy” có thể hoạt động giống như ETF hơn trong thực tế. Do đó, nhà đầu tư nên nghiên cứu cẩn thận cấu trúc và đặc điểm cụ thể của từng sản phẩm trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Tổng quan về Quỹ Tiền điện tử

Theo số liệu thống kê chưa hoàn chỉnh, hiện có một số công ty quản lý tài sản đang cung cấp các sản phẩm quỹ tin tưởng tiền điện tử, bao gồm Grayscale, BlackRock, Osprey Funds, Bitwise và những công ty khác. Trong số đó, Grayscale cung cấp phạm vi sản phẩm rộng nhất, trong khi BlackRock đã cho thấy sự tăng trưởng đáng kể trong những năm gần đây, với tài sản BTC của mình vượt qua tài sản của Grayscale. Dưới đây là một sơ lược về một số công ty này.

Grayscale

Grayscale Investments là một công ty quản lý tài sản tiền điện tử đặt trụ sở tại Hoa Kỳ, được thành lập vào năm 2013, và trở thành một công ty con của Tập đoàn Tiền điện tử vào năm 2015. Các sản phẩm đầu tư tài sản kỹ thuật số của Grayscale được chia thành hai loại: các quỹ tin cậy đơn lẻ (cung cấp cơ hội đầu cơ vào một loại tiền điện tử duy nhất) và các quỹ đa dạng (cung cấp cơ hội đầu cơ vào một giỏ tiền điện tử). Các quỹ đa dạng theo dõi các chỉ số chủ đề và được cân đối lại hàng quý.

Năm 2013, Grayscale đã ra mắt sản phẩm đầu tiên của mình, Bitcoin Investment Trust. Năm 2015, sản phẩm này đã được cơ quan quản lý ngành tài chính (FINRA) chấp thuận để được niêm yết công khai trên thị trường OTC và chính thức đổi tên thành Grayscale Bitcoin Trust (GBTC), thu hút các nhà đầu tư viện trợ. Khi thị trường tiền điện tử phát triển nhanh chóng, dòng sản phẩm của Grayscale tiếp tục mở rộng. Trong những năm gần đây, công ty đã ra mắt quỹ tin cậy cho các loại tiền điện tử khác như ETH, XRP, SOL, AAVE, MANA, LINK và nhiều hơn nữa.

Nguồn: grayscale.com

Theo lý thuyết vòng đời sản phẩm của Grayscale, mục tiêu cuối cùng là nâng cấp sản phẩm thành một ETF, mà sẽ được quy định bởi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC). Kết quả là, trong những năm gần đây, Grayscale đã cố gắng chuyển đổi quỹ tin cậy của mình thành các ETF hiện vị, nhưng yêu cầu của họ đã bị SEC từ chối nhiều lần. Cuối cùng, vào tháng 1 năm 2024, GBTC của Grayscale đã được SEC chấp thuận, trở thành quỹ ETF Bitcoin hiện vị đầu tiên được giao dịch tại Hoa Kỳ. Được cho biết rằng các chủ sở hữu tổ chức của GBTC bao gồm Goldman Sachs, Multicoin Capital, LPL Financial, Greenwich Wealth Management, Colony Group và HighTower Advisors, cùng một số người khác.

Lưu ý rằng sản phẩm trust đơn tài sản của Grayscale khác nhau về các giai đoạn phát triển. Do đó, nhà đầu tư có thể truy cập vào các sản phẩm này thông qua việc đặt hàng riêng hoặc các ưu đãi công khai, và ngưỡng đầu tư và các hạn chế về thời gian nắm giữ có thể thay đổi tùy thuộc vào hình thức truy cập.

Nguồn: etfs.grayscale.com

Hiện tại, Grayscale quản lý 22 quỹ đầu tư tiền điện tử đơn lẻ, với quy mô quản lý tài sản tổng cộng vượt quá 1.06 tỷ đô la; 4 quỹ đa dạng, như Quỹ AI Phi tập trung và Quỹ Large Cap Kỹ thuật số, với quy mô quản lý tài sản tổng cộng khoảng 840 triệu đô la; và 4 ETF, với quy mô quản lý tài sản tổng cộng khoảng 31.1 tỷ đô la.

Hiện tại, đối với quỹ tin cậy tiền điện tử đơn tài sản, Grayscale thu phí quản lý hàng năm là 2.5%, không có phí hiệu suất. Còn đối với các quỹ ETF, phí thu phí thay đổi theo từng sản phẩm. Ví dụ, phí quản lý hàng năm cho GBTC là 1.50%, trong khi ETHE thu phí 2.5%, không có phí bổ sung nào.

BlackRock

BlackRock là tập đoàn quản lý tài sản lớn nhất thế giới, được thành lập vào năm 1988 và có trụ sở tại New York, Mỹ. Công ty có hơn 19.000 nhân viên. Vào tháng 1 và tháng 6 năm 2024, BlackRock đã ra mắt quỹ tin cậy Bitcoin của mình IBIT (iShares Bitcoin Trust) và quỹ tin cậy Ethereum ETHA (ETF iShares Ethereum Trust) tương ứng.

Nguồn: blackrock.com

Dữ liệu mới nhất cho thấy IBIT có giá trị tài sản ròng khoảng 59.9 tỷ đô la, trong khi ETHA có khoảng 3.9 tỷ đô la. Cả hai đều thu phí quản lý là 0.25%. Được báo cáo rằng các tổ chức nắm giữ IBIT bao gồm Millennium Management, Goldman Sachs, IMC, Aristeia, Capula Management, Schonfeld và Morgan Stanley, cùng với những người khác.

Osprey Funds

Osprey Funds là một công ty quản lý đầu tư tài sản kỹ thuật số có trụ sở tại Mỹ, được thành lập vào năm 2018. Các thành viên trong nhóm làm việc của công ty đến từ các tổ chức như Credit Suisse, Barclays, JPMorgan và PIMCO.

Nguồn: ospreyfunds.io

Osprey Funds đã ra mắt năm quỹ tin cậy tài sản tiền điện tử, gồm BTC, BNB, DOT, SOL và BONK. Bốn quỹ đầu tiên có sẵn để giao dịch OTC và thị trường tư nhân, trong khi BONK chỉ có sẵn thông qua các vị trí tư nhân. Mỗi sản phẩm thu phí quản lý hàng năm từ 0.49% đến 2.5%. Đối với các nhà đầu tư tham gia vị trí tư nhân, Osprey Funds có các mức đầu tư tối thiểu và hạn mức sở hữu khác nhau cho các sản phẩm tin cậy khác nhau.

Theo dữ liệu mới nhất từ nền tảng, Osprey Funds hiện quản lý khoảng 380 triệu đô la tài sản trên năm quỹ tin cậy tiền điện tử của mình. Được báo cáo rằng Osprey Funds đang tìm cách chuyển quỹ BTC của mình thành một Quỹ giao dịch được niêm yết (ETF).

Bitwise

Bitwise là công ty quản lý quỹ chỉ số tiền điện tử lớn nhất tại Mỹ, được thành lập vào năm 2017 tại San Francisco. Các thành viên trong đội ngũ của Bitwise đến từ các tổ chức như BlackRock, ETF.com, Meta, Google và Văn phòng Công tố của Mỹ. Hiện tại, Bitwise cung cấp hơn 20 sản phẩm khác nhau cho cả nhà đầu tư bán lẻ và cơ sở, bao gồm các quỹ tin cậy được giao dịch công khai, ETF và quỹ riêng.

Nguồn: bitwiseinvestments.com

Ví dụ với BITW, đây là một quỹ được giao dịch công khai nhưng chưa phải là ETF. BITW là Quỹ Chỉ Số Tiền Điện Tử Bitwise 10, được thiết kế để theo dõi một chỉ số của 10 loại tiền điện tử hàng đầu theo vốn hóa thị trường, được cân bằng theo giá trị thị trường và điều chỉnh cân đối hàng tháng. Hiện tại, BITW có quy mô quản lý tài sản là 1,556 tỷ đô la và thu phí quản lý hàng năm cho người dùng là 2.5%. Ngoài ra, Bitwise cũng đã ra mắt các quỹ quản lý tiền điện tử đơn lẻ dựa trên BTC và ETH, với các quỹ cho các loại tiền điện tử khác như XRP và DOGE hiện đang trong quá trình xin cấp phép.

3iQ

3iQ (3iQ Digital Holdings) là một công ty đầu tư tài sản kỹ thuật số có trụ sở tại Canada, được thành lập vào năm 2012. Vào năm 2024, nhà cung cấp dịch vụ tài chính Nhật Bản Monex Group đã hoàn tất việc mua lại cổ phần đa số tại 3iQ.

Nguồn: 3iq.io

Giải pháp tiền điện tử của 3iQ được chia thành: quỹ tài sản đơn và quỹ tài sản đa, với quỹ tài sản đơn bao gồm BTC và ETH. Lấy Quỹ Bitcoin 3iQ làm ví dụ, đây là quỹ Bitcoin tuân thủ đầu tiên tại Canada. Trong USD, nó được niêm yết dưới mã BTCQ.U, và trong CAD, nó được niêm yết dưới mã BTCQ. Dữ liệu mới nhất cho thấy rằng BTCQ.U có quy mô tài sản là 558 triệu đô la, và BTCQ có 802 triệu đô la, cả hai đều tính 1,95% phí quản lý.

Cây Học

Wisdom Tree là một công ty quản lý tài sản toàn cầu, được thành lập vào năm 2006 và có trụ sở chính tại New York, Hoa Kỳ. Dữ liệu mới nhất cho thấy quy mô quản lý tài sản toàn cầu của WisdomTree là khoảng 114 tỷ đô la, và công ty có hơn 200 nhân viên.

Nguồn: Cây Trí Tuệ

Từ năm 2019, WisdomTree đã ra mắt một loạt các ETP tiền điện tử (Sản phẩm giao dịch trên sàn) cho thị trường Mỹ và Châu Âu. Hiện tại, WisdomTree cung cấp các sản phẩm ETP tiền điện tử đa dạng, bao gồm BTC, ETH, SOL, DOT, XRP và những loại khác. Những sản phẩm này có sẵn để mua tại các quốc gia như Áo, Bỉ, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức và nhiều quốc gia khác. Lấy ví dụ về ETP XRP (XRPW) vừa được ra mắt, sản phẩm này được hỗ trợ 100% bằng XRP thực và tính phí quản lý hàng năm là 0,50%.

Quỹ Huaxia / Jiashi / Boshi

Vào ngày 23 tháng 4 năm 2024, Huaxia Fund, Jiashi Fund và Boshi Fund, ba công ty quản lý tài sản, đã thành công trong việc nhận được sự chấp thuận tại Hồng Kông để phát hành các sản phẩm ETF Bitcoin và Ethereum tại chỗ. Điều này đánh dấu sự xuất hiện đầu tiên của sản phẩm này trên thị trường châu Á.

Nguồn: Huaxia Fund, Bitcoin ETF

Những sản phẩm ETF này đã chính thức được niêm yết trên Sàn giao dịch Chứng khoán Hong Kong (HKEX) vào ngày 30 tháng 4 năm ngoái. Nhà đầu tư có thể sử dụng tiền mặt hoặc tài sản vật chất để tạo ra hoặc đền bù cổ phiếu ETF, với ngưỡng đăng ký tối thiểu được đặt. Phí quản lý khác nhau giữa ba quỹ, với Quỹ Huaxia thu 0,99% hàng năm, Quỹ Jiashi thu 0,3%, và Quỹ Boshi thu 0,6%. Quan trọng phải nhớ rằng những sản phẩm ETF này không thể được cung cấp cho nhà đầu tư bán lẻ ở các khu vực như Trung Quốc đại lục, nơi việc bán sản phẩm tài sản ảo bị hạn chế.

El Salvador

El Salvador nằm ở phía bắc Trung Mỹ và rất đam mê và ngưỡng mộ Bitcoin. Vào tháng 6 năm 2021, Quốc hội El Salvador thông qua một dự luật đã biến đất nước này trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chấp nhận Bitcoin là pháp nhân. Chính phủ sau đó thành lập quỹ tin cậy Bitcoin trị giá 150 triệu đô la để đảm bảo khả năng quy đổi giữa Bitcoin và đô la Mỹ. Để thúc đẩy Bitcoin hơn nữa, El Salvador cũng dự định xây dựng một Thành phố Bitcoin và phát hành trái phiếu Bitcoin, cùng với những sáng kiến khác.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là dưới áp lực liên tục từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), El Salvador gần đây đã thông qua một sửa đổi im lặng cho Luật Bitcoin của mình, loại bỏ tư cách tiền tệ chính thức của Bitcoin.

Nguồn: bitcoin.gob.sv

Hiện tại, El Salvador nắm giữ tổng cộng 6,047 BTC, với giá trị tài sản khoảng 644 triệu đô la.

Xu hướng Phát triển Tiềm năng

Từ tình hình phát triển hiện tại của quỹ tin cậy tiền điện tử, có thể nhìn thấy một số xu hướng tiềm năng:

• Tập trung Địa lý: Đa số quỹ tin cậy tiền điện tử hiện đang tập trung ở thị trường Mỹ, với những đại diện lớn là BlackRock và Grayscale.
• Số lượng Quỹ Tin cậy Tiền điện tử Giới hạn: So với ETF và ETP, số lượng quỹ tin cậy tiền điện tử thuần túy vẫn còn ít ỏi, với nhiều quỹ đang cố gắng chuyển đổi sang ETF. Tuy nhiên, khi nhu cầu thị trường tăng, điều này sẽ thúc đẩy thêm các tổ chức tài chính và công ty phát triển các sản phẩm như vậy.
• Đa dạng hóa tài sản: Hiện nay, quỹ tin cậy tiền điện tử chủ yếu tập trung vào BTC và ETH, nhưng có sự dịch chuyển dần đề tài sản đa dạng hơn, và nhiều sản phẩm sáng tạo hơn đang xuất hiện trên thị trường.
• Tuân thủ quy định: Tuân thủ quy định đã là một vấn đề lớn đối với các nhà đầu tư truyền thống và các công ty quản lý tài sản. Trong tương lai, dự kiến sẽ có nhiều quy định cụ thể hơn cho các quỹ tin cậy tiền điện tử được giới thiệu.

Kết luận

Kết luận, với sự phát triển của thị trường tiền điện tử và nhu cầu ngày càng tăng từ các nhà đầu tư cơ sở truyền thống, các lĩnh vực dọc như quỹ tin cậy tiền điện tử đang tiến triển về sự đa dạng, tuân thủ và chín muối hơn. Một mặt, các công ty quản lý tài sản đang tăng tốc độ đổi mới sản phẩm và đảm bảo tuân thủ quy định, trong khi mặt khác, cơ quan quản lý đang bắt kịp bằng cách điều chỉnh và xây dựng quy định cho tiền điện tử.

Là nhà đầu tư, trước khi tham gia bất kỳ khoản đầu tư nào, việc hiểu rõ đặc điểm và cơ chế hoạt động của các sản phẩm khác nhau cũng như nhận biết đúng rủi ro ẩn như rủi ro thanh khoản và rủi ro biến động thị trường là rất quan trọng trước khi đưa ra quyết định đầu tư có căn cứ.