Vụ sụp đổ của hệ sinh thái Terra lại có diễn biến mới—các công tố viên Hoa Kỳ đã chính thức đệ trình tài liệu lên tòa án, yêu cầu kết án đồng sáng lập Kwon Do-hyung (Do Kwon) 12 năm tù. Mức án này không phải là con số ngẫu nhiên, mà dựa trên giới hạn tối đa trong thỏa thuận nhận tội mà hai bên đã ký vào tháng 8 năm nay.

Điều thú vị là, trong đề xuất hình phạt, phía công tố đã đặc biệt so sánh với Sam Bankman-Fried (SBF) của FTX. SBF bị kết án 25 năm vì lừa đảo, với số tiền liên quan khoảng 8 tỷ USD; trong khi thiệt hại mà Do Kwon gây ra lần này vượt quá 40 tỷ USD—xét về con số thì gần như gấp năm lần so với SBF. Nhưng tại sao mức án chỉ bằng một nửa? Lời giải thích từ công tố là: việc tuyên án cần tham khảo những vụ án tương tự, tránh “sự khác biệt phi lý”.

Quay lại sự kiện sụp đổ chấn động toàn cầu năm 2022. Đồng ổn định UST và token LUNA về 0 chỉ trong vài ngày, hơn 40 tỷ USD bốc hơi không chỉ khiến vô số nhà đầu tư trắng tay, mà còn tạo ra phản ứng dây chuyền—Three Arrows Capital phá sản, một sàn giao dịch lớn đối mặt với làn sóng rút tiền, toàn bộ thị trường crypto rơi vào mùa đông lạnh giá. Công tố dùng cụm từ “hiệu ứng lây lan” để mô tả thảm họa này, cho rằng sức tàn phá thậm chí còn lớn hơn vụ của Alex Mashinsky, nhà sáng lập Celsius (người này thiệt hại khoảng 5 tỷ USD, cũng bị kết án 12 năm).

Đội ngũ luật sư của Kwon từng cố gắng xin giảm án khoảng 5 năm với lý do “trẻ tuổi, thiếu kinh nghiệm”. Tuy nhiên, lập luận này rõ ràng không thuyết phục được công tố—Bộ Tư pháp lập tức đưa ra lịch sử trốn chạy bằng hộ chiếu giả của Kwon, nhấn mạnh rằng “hành vi chạy trốn sau khi phạm tội làm tăng mức độ nghiêm trọng”. Tòa án liên bang Manhattan sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng vào ngày 11/12.

Đằng sau vụ án này là một câu hỏi lớn hơn: Gian lận trong lĩnh vực tiền mã hóa nên bị kết án theo tiêu chuẩn nào? Có nên cân nhắc yếu tố “mới nổi” và “phức tạp về công nghệ” để khoan dung, hay phải xử lý nghiêm như các tội phạm tài chính Phố Wall? Từ thái độ hiện tại của các cơ quan quản lý Mỹ, câu trả lời dường như đã rất rõ ràng—dù là blockchain hay tài chính truyền thống, lừa đảo vẫn là lừa đảo, vi phạm thì phải bị trừng phạt.

Tư duy thực thi pháp luật “bình đẳng” này sẽ mang ý nghĩa gì cho toàn ngành crypto? Có lẽ nó đang tái định nghĩa lại luật chơi của lĩnh vực này.