Từ đỉnh cao đến về zero: Hành trình điên cuồng trong tiền mã hóa của Mã Tịch Đại Ca và cảnh báo máu me

Khi Huang Licheng để lại câu “Was fun while it lasted.” (Vui vẻ là đủ rồi) trên mạng xã hội như một cảm xúc thờ ơ, thì tài khoản của ông đã biến mất gần 6000 triệu USD trong vòng chỉ 47 ngày. Người tiên phong trong làng nhạc hip-hop từng nổi tiếng khắp hai bờ, từ giới giải trí chuyển sang công nghệ, rồi đâm sâu vào lĩnh vực tiền mã hóa, dùng vài năm để trình diễn một cuộc đua thăng trầm của “một ý nghĩ thiên đường, một ý nghĩ địa ngục”, đặc biệt trong hai năm gần đây với các hoạt động điên cuồng trên thị trường hợp đồng, đã phơi bày rõ ràng sự tàn khốc của thế giới mã hóa và lòng tham của con người, cảnh báo tất cả những ai theo đuổi lợi nhuận một cách điên cuồng.

Biến động của thị trường mã hóa: Từ “liềm” đến cá mập tích trữ điên cuồng

Mối lương duyên của Mã Tịch Đại Ca với thị trường mã hóa bắt đầu từ cơn sốt ICO năm 2017, mang theo gen đầu cơ ngay từ đầu. Dự án blockchain đầu tiên của ông “Mithril (MITH)”, tự xưng là “Instagram phiên bản blockchain”, đã thu hút 5160 triệu USD trong vòng gọi vốn riêng nhờ ý tưởng “khai thác xã hội”, sau khi token ra mắt giá đã tăng vọt. Nhưng sau đó nhóm phát triển bán ra 89% token lưu hành, khiến giá token giảm 99%, hàng loạt nhà đầu tư nhỏ lẻ mất sạch vốn, ông cũng bị gắn mác “liềm”. Dự án “Đảo kho báu tài chính” năm 2018 cũng kết thúc trong bế tắc, huy động 2300 triệu USD rồi bị lừa đảo khi chiếm dụng 1,1 tỷ USD tài sản, khiến dự án sụp đổ ngay lập tức.

Thật sự đưa ông vào hàng “cá mập khổng lồ” là việc theo đuổi đỉnh cao của xu hướng. Năm 2020, khi làn sóng DeFi bùng nổ, ông ra mắt giao thức vay mượn Cream Finance, đỉnh điểm tổng giá trị khóa đạt hơn 1 tỷ USD. Dù trong vòng một năm bị tấn công hacker 5 lần, mất hơn 200 triệu USD, ông vẫn bán token sớm để kiếm lời. Năm 2021, khi làn sóng NFT trỗi dậy, ông tích trữ hàng trăm NFT như Bored Ape (BAYC), Mutant Ape (MAYC), rồi sau đó dựa vào hiệu ứng sao để đẩy giá, trong hoạt động của nền tảng Blur năm 2023, ông bán 1010 NFT trong một lần, thu về 18,6 triệu USD, giá trị tài sản NFT của ông lúc đỉnh điểm vượt quá 300 triệu USD. Trong đợt nóng Meme coin trên chuỗi Solana năm 2024, ông ra mắt token BobaOppa lấy tên chó cưng, trong 24 giờ pre-sale huy động hơn 40 triệu USD, một lần nữa chứng minh khả năng “bắt sóng” và sức hút của ông.

Lúc này, Mã Tịch Đại Ca đã trở thành nhân vật có tiếng trong giới tiền mã hóa, các giao dịch của ông được nhà đầu tư nhỏ lẻ xem như “bí kíp đầu tư”, tốc độ tích lũy tài sản khiến thị trường điên đảo. Nhưng việc liên tục chuyển đổi lĩnh vực, các dự án thất bại rồi rút lui đã dần hình thành trong ông ảo tưởng “kiểm soát thị trường”, gieo mầm cho thất bại thảm hại sau này trong thị trường hợp đồng.

47 ngày sinh tử của thị trường hợp đồng: Thiên đường và địa ngục dưới đòn bẩy 25 lần

Nếu trước đó còn có thể chấp nhận được những đợt thăng trầm, thì trong hai năm gần đây, các hoạt động trên thị trường hợp đồng đã đẩy Mã Tịch Đại Ca vào tình cảnh “thắng thì như thần, thua thì về zero”. Tháng 6 năm 2025, ông bắt đầu giao dịch hợp đồng trên nền tảng phi tập trung Hyperliquid, ban đầu chỉ bỏ ra 460.000 USD, tập trung vào ETH và HIG, rồi dũng cảm dùng đòn bẩy 25 lần — tỷ lệ đòn bẩy này có nghĩa là, giá trị tài sản tăng 1% thì lợi nhuận sẽ gấp 25 lần, còn nếu giảm 1% thì có thể bị thanh lý.

Vận mệnh ban đầu còn ưu ái ông “cá mập khổng lồ”. Nhờ dự đoán chính xác xu hướng thị trường tăng, tài khoản của ông trong vòng ba tháng đã tăng vọt lên gần 6000 triệu USD, gấp 130 lần, lợi nhuận ước tính đạt 4484 triệu USD. Ông liên tục khoe ảnh chụp màn hình tài khoản trên Twitter, khoe khoang thành tích, hàng loạt nhà đầu tư nhỏ lẻ theo đuổi, tưởng chừng như theo ông có thể chạm tới thiên đường giàu có. Thời điểm này, ông đã bị lợi nhuận khổng lồ do đòn bẩy mang lại làm mờ mắt, vứt bỏ rủi ro, thậm chí lấy lợi nhuận ảo làm ký quỹ để tiếp tục mở rộng vị thế, diễn ra hoạt động “lợi nhuận kép đòn bẩy”.

Nhưng sự tàn khốc của thị trường mã hóa không cho phép lòng tham có chỗ đứng. Tháng 10 năm 2025, thị trường đột nhiên sụp đổ, ETH từ 4765 USD giảm còn 3057 USD, BTC rơi xuống dưới mốc 100.000 USD, tai họa ập đến ngay lập tức. Ngày 10 tháng 10, token XPL ông nắm giữ giảm giá mạnh trong ngày, tài khoản lỗ 2153 triệu USD, từ lãi chuyển thành lỗ trong chớp mắt; ngày 3 tháng 11, vị thế mua ETH đòn bẩy 25 lần bị thanh lý bắt buộc, 15 triệu USD lại biến mất, tài khoản còn lại chỉ còn 1,67 USD.

Không cam tâm thất bại, ông chọn cược tất để dùng số tiền cuối cùng mở vị thế mua 100 ETH với đòn bẩy 25 lần — nghĩa là, chỉ cần ETH giảm 2,5% là bị thanh lý. Sau 24 giờ, ETH rớt xuống dưới 3220 USD, hợp đồng thông minh tự động thanh lý, số dư cuối cùng của ông chỉ còn 1718 USD. Từ đỉnh gần 6000 triệu USD đến gần như về zero chỉ trong 47 ngày, đòn bẩy đã biến “công cụ làm giàu” thành “chất xúc tác hủy diệt”.

Cảnh báo máu me: Thị trường mã hóa không có “thành công không rủi ro”

Bi kịch của Mã Tịch Đại Ca không phải là cá biệt, mà là hình mẫu của vô số nhà đầu cơ trong thị trường mã hóa. Thất bại của ông đã phơi bày ba cạm bẫy chết người trong các giao dịch rủi ro cao, để lại bài học cảnh tỉnh đậm nét.

Đòn bẩy là thuốc độc, lòng tham là tội lỗi nguyên thủy. Cơn điên cuồng đòn bẩy 25 lần, chiến lược giữ lệnh không dừng, dùng lợi nhuận ảo để đòn bẩy, đều là hành vi tự sát dưới sự thúc đẩy của lòng tham. Đòn bẩy có thể nhân đôi lợi nhuận, nhưng cũng nhân ba, nhân năm rủi ro, trong thị trường biến động dữ dội như mã hóa, dù dự đoán chính xác đến đâu cũng không thể tránh khỏi một lần đảo chiều. Tâm lý “làm giàu rồi muốn làm giàu hơn, thua rồi muốn gỡ gạc” của các nhà đầu tư chỉ khiến họ rơi sâu hơn trong vũng lầy thua lỗ, cuối cùng bị thị trường nuốt chửng.

Phi tập trung không đồng nghĩa không rủi ro, theo đuổi theo đám đông chắc chắn sẽ bị phản tác dụng. Nền tảng giao dịch phi tập trung mà Mã Tịch Đại Ca chọn thiếu các biện pháp kiểm soát rủi ro hiệu quả, cơ chế thanh lý không có sự can thiệp của con người sẽ kích hoạt phản ứng “trượt giá thanh lý tự động” trong biến động thị trường, khiến tổn thất càng thêm lớn. Những nhà đầu tư nhỏ lẻ theo đuổi theo ông, không hiểu rõ chiến lược vị thế hay rủi ro, chỉ dựa vào “hiệu ứng cá mập” để theo đuổi, cuối cùng chỉ trở thành “đạn pháo” trong biến động thị trường. Thực tế, thị trường mã hóa không thiếu những câu chuyện làm giàu trong một đêm, nhưng phần lớn là thực tế “một người thành công, vạn người thất bại”.

Đầu cơ khó mà kéo dài, kính trọng thị trường mới có thể sống sót. Từ ICO “cắt lỗ” nhà đầu tư nhỏ lẻ đến các xu hướng DeFi, NFT, Meme coin, mỗi lần thành công của Mã Tịch Đại Ca đều dựa trên logic “mua thấp bán cao” của đầu cơ, nhưng lại bỏ qua giá trị và rủi ro của dự án. Khi ông xem thị trường hợp đồng như “máy rút tiền”, nghĩ rằng mình có thể kiểm soát nhịp điệu thị trường, đã vi phạm nguyên tắc đầu tư căn bản. Thị trường mã hóa có thể đầy cơ hội, nhưng tính tàn khốc của nó còn vượt xa thị trường tài chính truyền thống, không có lòng kính trọng, thiếu ý thức rủi ro, dù vốn lớn đến đâu hay khả năng nhạy bén đến đâu cũng chỉ có thể kết thúc trong cảnh về zero.

Câu chuyện của Mã Tịch Đại Ca đã khép lại, từ ngôi sao hip-hop đến doanh nhân công nghệ mới nổi, rồi thành “cá mập khổng lồ bi thảm nhất” trong giới tiền mã hóa, những biến cố thăng trầm của ông cảnh báo từng người theo đuổi lợi nhuận: con đường mã hóa không phải là thiên đường “làm giàu trong một đêm”, mà là chiến trường thử thách nhân tính và lý trí. Dưới đòn bẩy, thiên đường và địa ngục chỉ cách nhau một bước; trên lòng tham, mọi huyền thoại giàu có rực rỡ cuối cùng cũng sẽ tan thành bong bóng. Đối với những người đi sau, thay vì đuổi theo lợi nhuận ảo mơ hồ, tốt hơn hết là giữ vững nguyên tắc đầu tư hợp lý — tránh xa đòn bẩy quá cao, từ chối theo đuổi theo đám đông, kính trọng quy luật thị trường, mới có thể giữ vững phần an toàn của chính mình trong cơn sóng dữ của dòng vốn.